Người bị bệnh tiểu đường nên ăn gì và kiêng gì?

Đối với người bệnh tiểu đường thì chế độ ăn uống phù hợp góp phần rất quan trọng trong việc kiểm soát bệnh trạng. Một khi tuân theo một chế độ ăn đủ về số lượng và chất lượng, đảm bảo được chế độ dinh dưỡng sẽ giúp cơ thể người bệnh có thể cân bằng đường huyết, đảm bảo tình trạng sức khỏe. Vì thế, người bị bệnh tiểu đường nên ăn gì và nên kiêng gì là điều mà bất cứ người bệnh cũng như người thân bệnh nhân tiểu đường nào cũng nên biết để duy trì sức khỏe được ổn định.

1. Bệnh đái tháo đường là gì?

Để biết được người bị bệnh tiểu đường nên ăn gì và nên kiêng ăn gì, đầu tiên chúng ta cần tìm hiểu về căn bệnh này là gì. 

Bệnh tiểu đường hay đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, đặc điểm của bệnh là tăng lượng glucose trong máu do khiếm khuyết về tiết insulin, về tác động của insulin hoặc do cả hai. Việc tăng glucose mạn tính trong thời gian dài làm nên những rối loạn chuyển hóa carbohydrate gây ra tổn thương ở nhiều cơ quan khác nhau. Các bộ phận bị ảnh hưởng nhiều nhất là ở tim, mạch máu, thận, mắt và thần kinh.

Đái tháo đường được phân thành 3 loại: 

• Đái tháo đường type 1: do phá hủy tế bào beta tụy, dẫn đến thiếu insulin tuyệt đối.
• Đái tháo đường type 2: do giảm chức năng của tế bào beta tụy tiến triển trên nền tảng đề kháng insulin.
• Đái tháo đường thai kỳ: phụ nữ mang thai giai đoạn 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối thai kỳ được chẩn đoán là đái tháo đường. Trước đó không có bằng chứng về đái tháo đường type 1, type 2.

2. Người bị bệnh tiểu đường nên ăn gì?

Để có thể giữ được sức khỏe ổn định, người bệnh tiểu đường cần biết mình nên ăn gì để bổ sung thực phẩm trong bữa ăn hằng ngày cho thật phù hợp. Theo lời khuyên của các chuyên gia thì các nhóm thực phẩm sau đây là cần thiết cho bệnh đái tháo đường:

Nhóm đường bột

Các thực phẩm như: Ngũ cốc nguyên hạt, đậu đỗ, gạo còn vỏ cám, các loại củ chứa nhiều tinh bột như khoai, sắn,… sẽ giúp bạn giảm đi lượng cơm hoặc thay thế luôn cho khẩu phần cơm. 

Nhóm thịt cá

Người bệnh tiểu đường nên ăn cá, thịt nạc, thịt gia cầm. Khi chế biến nên bỏ da và thịt lọc bỏ mỡ, nấu đơn giản như hấp, luộc, áp chảo nhằm giảm bớt lượng dầu mỡ trong thức ăn.

Nhóm chất béo, đường

Người bệnh đái tháo đường được khuyên là nên ưu tiên các thực phẩm có chất béo không bão hòa trong chế độ ăn của mình như: Dầu đậu nành, vừng, dầu cá, mỡ cá, olive,…

Nhóm rau

Không chỉ người bệnh tiểu đường mà mỗi chúng ta nên ăn rau nhiều hơn trong thực đơn hằng ngày của mình bằng các phương pháp chế biến đơn giản như ăn sống, hấp, luộc, rau trộn. Điều quan trọng là không nên sử dụng nhiều loại sốt có chất béo.

Hoa quả

Hoa quả rất cần tăng cường trong khẩu phần ăn hàng ngày nhưng khi chế biến không nên cho thêm kem, sữa, vào. Tuy cần bổ sung trái cây, nhưng hãy hạn chế ăn các loại quả chín ngọt như: sầu riêng, hồng chín, xoài chín,…

Ngoài bổ sung những nhóm thực phẩm cần thiết, Viện dinh dưỡng quốc gia còn khuyên người bệnh đái tháo đường cần xác định cụ thể tỷ lệ các thành phần sinh năng lượng trong bữa ăn hàng ngày thể như sau sẽ rất tốt trong việc ổn định, điều trị bệnh:

• Protein: nên đạt 1- 1,2g protein/kg thực phẩm/ngày đối với người lớn, tỷ lệ này tương đương 15 – 20% năng lượng khẩu phần.
• Lipit: Để ngăn ngừa xơ vữa động mạch và giúp ổn định đường huyết, tỷ lệ chất béo nên là 25% trên tổng số năng lượng khẩu phần, không nên vượt quá 30%. 
• Gluxit: nên đạt từ 50 – 60% tổng số năng lượng khẩu phần của người bệnh. 

3. Người bệnh tiểu đường nên kiêng gì?

Bên cạnh bổ sung các thực phẩm thiết yếu, để quá trình điều trị bệnh tiểu đường đạt kết quả tốt hơn, người bệnh cần hạn chế các loại thực phẩm sau:

• Không nên ăn quá nhiều gạo trắng, bánh mì, miến, bột sắn dây và các loại củ nướng.
• Nên tránh xa các thực phẩm chứa chất béo bão hòa, nhiều cholesterol gây ảnh hưởng xấu đến tim mạch, không tốt cho sức khỏe chúng ta nói chung và người bệnh tiểu đường nói riêng.
• Trong bữa ăn hàng ngày không nên ăn thịt lợn nhiều mỡ, tạng động vật, da của gia cầm,…
• Hạn chế tối đa các loại chứa lượng đường cao như: Hoa quả sấy khô, mứt hoa quả, kem tươi, dầu dừa, các loại bánh kẹo ngọt, mứt, sirô, các loại nước có ga,… 

4. Nguyên tắc trong ăn uống đối với người bệnh tiểu đường

Người bệnh tiểu đường nên ăn gì và nên kiêng gì cần biết và nắm rõ các nguyên tắc sau đây để tránh đường huyết tăng, ngăn chặn và làm chậm các biến chứng của bệnh tiểu đường. Nhưng quan trọng hơn hết là hãy tuân theo chỉ định nhất định của bác sĩ. 

• Nên chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa trong ngày, điều này giúp người bệnh tránh được tình trạng đường huyết tăng đột ngột.
• Hãy tập thói quen ăn uống điều độ, đúng giờ, không nên để xảy ra tình trạng quá đói, hoặc quá no.
• Cơ cấu và khối lượng các bữa ăn hàng ngày nên giữ ổn định, không nên thay đổi quá nhanh và quá nhiều.
• Sau mỗi bữa ăn nên vận động nhẹ, tránh nằm, ngồi một chỗ sau ăn, và tập luyện thể dục thể thao thường xuyên để đảm bảo sức khỏe, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường.

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường. Để đạt được hiệu quả cao, bên cạnh việc đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng, năng lượng cần thiết hàng ngày, bản thân người bệnh và gia đình cần kiểm soát đường huyết trong giới hạn cho phép và không làm đường huyết tăng cao. Vì vậy, sở hữu một máy đo đường huyết là điều cần thiết giúp bạn kiểm soát được chỉ số đường huyết ngay tại nhà.

Với những thông tin về chế độ ăn cho người bệnh tiểu đường ở trên, Yuwell hy vọng sẽ giúp người bệnh có một sức khỏe ổn định nhất. Bạn có thể tham khảo các sản phẩm máy đo đường huyết từ thương hiệu Yuwell tại đây.